Öğrencilerin Bitmeyen Çilesi: Bit

Ağırlıklı olarak özel okullarda çalışan bir psikolojik danışman olarak gözlemledim ki, çocuklarda bitlenme vakasına rastlanıldığında veliler ilginç tepkiler vermektedir. Tepkiler, ‘On binlerce lira veriyoruz, bit de nereden çıktı?” biçiminde özetlenebilir. Ezcümle, bit bu, çocuğunuzun eğitim giderlerini ve özel okulların fiyatından bihaber.

Saç biti; birlikte oynayan, elbiselerini, şapkalarını ya da saç taraklarını paylaşan ve genellikle yakın temasta olan küçük çocuklarda sık görülür.

Bit insanda yerleşim yerine göre adlandırılır; saç biti, vücut biti ve kasık biti olarak üç türdür. Bunlardan okul çağı çocuklarında ve yuvalarda en sık görüleni saç bitidir. Saç bitleri saçlar arasında yaşayıp, kafa derisinden kan emerek beslenirler ve başka hastalık bulaştırmazlar. Büyüklükleri 2-3 mm kadardır ve renkleri bronzdan gri beyaza kadar değişir.

Genellikle ebeveynlerde yanlış anlaşılmaya ve utanmaya yol açmasına karşın; ne ciddi bir sağlık sorunudur ne de ağrılıdır. Saç bitleri kalıcı sağlık sorunlarına ya da hastalık bulaşmasına neden olmaz. Ebeveynlerin çoğu, okul veya kreşteki çocuklarının sınıflarında bir saç biti vakası görüldüğüne dair bir bilgilendirme notu almıştır. Bu durum bütün sosyoekonomik gruplarda olur ve en sık 3-12 yaşlarında görülür.

Genellikle saç bitini farkına çocuğunuzun kafasında aşırı kaşıntı olduğu zaman varırsınız. Yakından inceleyerek saçlarında veya saç çizgisinin boyun kısmında beyaz noktaları görebilirsiniz. Bunu kepekle ya da konakla karıştırabilirsiniz. Genellikle kepeklenmede daha büyük tabakalar olur ancak bit enfeksiyonu genellikle saç köküne yapışmış ayrı ayrı noktalanmalara neden olur. Yakından gözlerseniz saç gövdesinde hareket ettiklerini görebilirsiniz. Ancak saç bitindeki saç kaşınması, kepek ya da konağa göre çok daha fazla rahatsız edicidir.

Bu bulgular saç biti (Pediculus hominis capitis) ve yumurta veya sirkelerini işaret edebilir. Bunu ilk olarak anladığınızda veya çocuğunuzun okulundan telefon geldiğinde veya eve not gönderildiğinde aşırı reaksiyon göstermeyin. Bu sık görülen bir durumdur ve ailenizin kişisel hijyeninin negatif bir yansıması değildir. Sadece çocuğunuzun saç biti olan bir çocukla teması sonucu ortaya çıkmıştır. Aynı ailedeki çocukların birbiriyle yakın ilişki içinde çok zaman geçirmesinden dolayı, saç bitinin bir kardeşten diğerine geçmesi beklenmedik bir durum değildir.

Enfeksiyon, bitleri ve sirkeleri öldüren ilaçlarla kontrol edilebilir. Çocuk tedavi aldıktan sonra, diğer çocuklarla temasta olacağı okula devam edebilir. Bit ilaçları eczanelerden reçetesiz olarak temin edilebilir. İlaç kullanırken mutlaka içindeki kullanma talimatlarına uyulmalıdır. İlacı sadece kafasında bit ya da sirke olan bireyin kullanması yeterlidir.

Tek doz tedavi uygulandıktan sonra bulaşma riski azalır, çocuk okuluna dönebilir. Fakat kaşıntı 2 hafta kadar devam edebilir, bu hastalığın devam ettiği anlamına gelmez. Saçlı deride tedavi sonrası kalan ölü sirkelerinde bulaşıcı özelliği yoktur. Genelde tek uygulama tedavi için yeterli gelmemektedir. Sirkeler çok yoğun ise tedavi bir hafta sonra tekrarlanmalıdır. Eğer uygulanan tedaviye yanıt yok ise bileşimi farklı bir ilaca geçilmelidir

Kaynaklar

Polat, Zübeyde Akın; Saygı, Gülendame (2004). Bir İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Bir Yıl Arayla Ektoparazitler Yönünden Yeniden Taranması, Türkiye Parazitoloji Dergisi 28 (2): 110-112.

Shelov, Steven P.; Altmann, Tenya Remer (2015). Bebek ve Küçük Çocuk Bakımı, 0-5 Yaş, İmge Kitapevi Yayınları, Ankara.

Yorum Yaz

Yorumunuzu yazınız
Adınızı giriniz